Taylorcraft L-2A

Amerykański lekki samolot obserwacyjny będący wojskową odmianą cywilnej wersji samolotu treningowego Taylorcraft Model DC-65.

Zamówiony prze US Army w ramach konkursu rozpisanego na trzy firmy Piper, Taylorcraft i Aeronca. Zamówiono wówczas po cztery egzemplarze każdego typu samolotu. W zakładach Taylorcraft samoloty te miały numery 42-452/455. Za cztery dostarczone samoloty YO-57 zapłacono 13 888 USD.

USAF nadało samolotowi kod YO-57 (O - Observer).

Po próbach polowych wojsko zamówiło dalsze 20 sztuk oznaczanych już jako O-57 (serial no. 42-7773/7792).

Jeszcze w tym samym roku wojsko dało zlecenie na produkcję 50 dalszych egzemplarzy (serial no. 43-2859/2908). Były one używane pod oznaczeniem L-2-TA (TA od zakładów Taylorcraft).

Do końca 1942 roku w Taylorcraft opracowano odmianę O-57 posiadającą obniżony tył kadłuba za kabiną, oraz dodano obracane o 180 stopni krzesełko obserwatora oraz radiostację SCR-585. W stosunku do tej wersji używano początkowo oznaczeń O-57A.

Jeszcze w 1942 roku armia przeszła z oznaczenia O-57 na L-2.

Zmodyfikowaną wersję oznaczono jako L-2A. Początkowo wyprodukowano na zlecenie USAF 336 egzemplarzy L-2A (serial no. 42-15073/15158, 42-35825/36-74).

Wojskowe zamówiło jeszcze 140 egzemplarzy wersji L-2A-TA, które wyprodukowano w zakładach Taylorcraft (serial no. 42-38498/38537 oraz 43-25754/25853).

Łącznie na potrzeby wojsk USA wyprodukowano 550 egzemplarzy w wersjach YO-57, O-57, O-57A, L-2 i L-2A.

W Polsce użytkowano jeden egzemplarz L-2A zakupiony z demobilu ze składów w Goppingen, funkcjonujących pod nazwą kodową A-50 Hawkeye.

Był zakupiony z serią samolotów Piper L-4A, B, H i J na potrzeby szkolenia w aeroklubach. Zainteresowanie zakupem maszyn z demobilu wykazywał już w połowie 1946 roku Departament Lotnictwa Cywilnego w Ministerstwie Komunikacji.

Wstępne zamówienie opiewało na zakup 300 egz. L-4 i 50 egz. L-5. Sprawami formalno-prawnymi zajmowało się Biuro Odbioru i Transportu Demobilu Amerykańskiego dla Polski w Paryżu.

W momencie złożenia zamówienia zapasy były już przetrzebione przez poprzednich odbiorców. Ich ilość zmniejszyła się po uszkodzeniach jakie doznały od skutków silnych opadów atmosferycznych. Cena jednego egzemplarza była zależna od stanu technicznego i wahała się od 150 do 550 USD.

We wrześniu 1946 r. powołano zespół specjalistów Departamentu Lotnictwa Cywilnego pod kierownictwem mjr Zabłockiego. Zajął się on oglądem samolotów w bazie No.2 z 9. USAAF k./Goppingen w okresie od 01.10.1946 r. do 23.03.1947 r.

Wyselekcjonowano wówczas 142 samoloty L-4 w wersjach A, B, H i J oraz jeden samolot L-2A Taylorcraft. Z zakupu samolotów L-5 zrezygnowano.

Zakupiony samolot miał amerykański numer seryjny 43-25754. Oględziny wstępne po dostarczeniu do kraju przeprowadzono 29.08.1949 roku. Powtórne oględziny wykonano 15.06.1950 roku.

Po przeprowadzeniu remontu, samolot został oddany do użytku 27.12.1950 roku z rejestracją SP-ALW. Był używany przez Zarząd Główny Ligi Lotniczej w Warszawie, na lotnisku Gocław.

Maszynę skreślono z rejestru 30.05.1955 roku.

Samolot Taylorcraft L-2A był dwumiejscowym górnopłatem o stałym podwoziu w układzie tandem. Szkielet konstrukcji z rur stalowych, całość kryta płótnem.

Śmigło o stałym skoku.

Samolot użytkowany w Polsce był pozbawiony radiostacji.

Załogę samolotu Taylorcraft L-2A stanowili pilot i pasażer.

Silnik	Continental O-170-3 (w ukł. bokser)
Moc [KM]	65
Rozpiętość [m]	10,8
Długość [m]	6,9
Wysokość [m]	2
Masa własna [kg]	308
Masa całkowita [kg]	544
Prędkość maks. [km/h]	150
Pułap [m]	3170
Zasięg [km]	370

Źródła:

• Al ADCOCK, "US Liaison Aircraft In Action no. 195", Squadron/Signal Publications Inc. 2005
• Andrzej MORGAŁA, "Polskie samoloty wojskowe 1939-45", WMON, Warszawa 1976
• Andrzej MORGAŁA, "Polskie Skrzydła cz.5 - Ex USAAF Aircraft 1945", wyd. Stratus 2011
• Benedykt KEMPSKI, "TBiU 130 Samolot wielozadaniowy Piper L-4 Cub", WMON, Warszawa 1989