Historia Lotnictwa Polskiego
 
     
   
     
 
 

I Polski Oddział Awiacyjno Bojowy

  • Strona główna \ Jednostki wojskowe \ I Polski Oddział Awiacyjno Bojowy
  • I Polski Oddział Awiacyjno Bojowy na lotnisku w Kuźminnej Hrebli

    I Polski Oddział Awiacyjno Bojowy na lotnisku w Kuźminnej Hrebli
    Źródło: Andrzej GLASS "Polskie skrzydła", Interpress, Warszawa 1984

    Polski oddział lotniczy powstały samorzutnie w grudniu 1917 roku w Dunajowicach k. Kamieńca Podolskiego. Dowodzony przez rtm.pil.Tadeusza Grochowalskiego. Polski personel tej jednostki w całości pochodził z 19 (carskiej) eskadry myśliwskiej zorganizowanej w Warszawie w 1915 roku, w skład której wchodzili głównie Polacy.

    Wobec niechętnej postawy Rosjan w Kamieńcu Podolskim oddział przeniósł się do Sorok, gdzie połączył się z II Korpusem Polskim gen.Hallera. Stamtąd nawiązano lotniczą łączność z gen. Hallerem i przyjęto do oddziału pilotów z Polskiego Oddziału Awiacyjnego w Odessie, oraz oficerów z II Brygady Legionów.

    W połowie marca 1918 roku wykonano sześcioetapowy przelot na trasie o długości 410 km 5 samolotami oddziału do Kaniowa nad Dnieprem. Do dyspozycji oddziału przeznaczono w Odessie samolot Anatra Anasal, który miał być odebrany przez Stanisława Pawlucia, do czego jednak nie doszło.

    Z powodu zagrożenie Kaniowa przez Niemców oddział przeniósł się do Tulińców, a II KP zmierzał do Bobrujska w celu połączenia się z I KP gen.Dowbor-Muśnickiego. W tym samym celu na samolotach oddziału zamontowano dodatkowe zbiorniki paliwa na górnym płacie. Jednakże w nocy z 10 na 11 maja 1918 roku wojska niemieckie niespodziewanie rozbroiły oddział. Cały sprzęt został zabrany przez, a żołnierzy skierowano do obozu jenieckiego. Części osób udało się zbiec podczas transportu do obozu jenieckiego.

    Stan ilościowy posiadanych samolotów (wszystkie pochodziły z IV i XI Awiaotradu lotnictwa carskiego):

    Anatra Anasal 1 szt, nr nn
    Farman F-30 1 szt, nr Salmson 922
    Nieuport 21E1 1 szt, nr nn
    Nieuport 23C1 2 szt, nr-y 2731, nn
    SPAD S.VII C1 2 szt, nr-y 1473, 14..

    Źródła:

    • Andrzej GLASS "Polskie skrzydła", Interpress, Warszawa 1984
    • Andrzej MORGAŁA, "Samoloty wojskowe w Polsce 1918-1924", Bellona Lampart, Warszawa 1997
    • Multimedialna Encyklopedia Lotnictwa Wojskowego, Bellona, Warszawa 1998
    • Jerzy PAWLAK "Polskie eskadry w latach 1918-1939", WKiŁ , Warszawa 1989
    • Krzysztof A. TARKOWSKI "Lotnictwo polskie w wojnie z Rosją Sowiecką 1919-1920", WKiŁ, Warszawa 1991
    • Ryszard PAWLAK, "Polskie lotnictwo wojskowe w Rosji 1917-1919", Pilot wojenny 3/2000
    • Tomasz GOWOREK "Pierwsze samoloty myśliwskie lotnictwa polskiego", SIGMA NOT, Warszawa 1991