1932 Rajd do Afryki i Azji
\
\
1932 Rajd do Afryki i Azji
Przelot promocyjny będący reklamą sprzętu zaprojektowanego i wyprodukowanego w Polsce.
Przed wykonaniem rajdu docelowego, załoga wykonała dwa przeloty przygotowawcze.
Pierwszym przelotem przygotowawczym, był Rajd dookoła Polski wykonany 3.lipca 1931 r. na samolocie Lublin R-Xa (SP-ABW).
Trasa przelotu wynosiła 1650 km. Załogę stanowili Stanisław Karpiński i inż. Jan Suchodolski.
Wiodła przez miasta:
- Warszawa
- Toruń
- Poznań
- Łódź
- Kraków
- Lwów
- Zamość
- Brześć / n.Bugiem
- Białystok
- Warszawa
Przelot wykonano w łącznym czasie 12 godzin i 15 minut.
Drugim lotem przygotowawczym był Rajd dookoła Europy. Skład załogi oraz samolot były takie same jak w poprzednim rajdzie.
Plan trasy obejmował następujące lotniska :
- Warszawa
- Stambuł
- Rzym
- Londyn
- Warszawa
Długość trasy wynosiła 6450 km.
Do lotu wystartowano 23.września 1931 r. Załoga wylądowała z powrotem w Warszawie 7.października 1931 r.
W locie tym samolot wypróbowano w skrajnie odmiennych warunkach klimatycznych. Dlatego też trasa przelotu wiodła przez tereny klimacie gorącym, jak i zimnym.
Załoga wspominała poważne problemy podczas lotu pod wiatr do Stambułu i duże zamglenia nad Alpami. W pierwszym przypadku konieczne było nieplanowane lądowanie w Bukareszcie. W drugim warunki pogodowe zmusiły polską załogę do lądowania w Turynie.
Ostatecznie trasa przebiegała przez poniższe lotniska:
- Warszawa
- Bukareszt
- Stambuł
- Rzym
- Turyn
- Londyn
- Warszawa
Po korekcie długość wyniosła 7000 km. Przesunięty termin powrotu, był spowodowany problemami wynikającymi z niewłaściwej obsługi silnika na lotnisku w Londynie.
W ramach przygotowań do lotu do Afryki i Azji samolot Lublin R-Xa został zmodyfikowany do wersji R-Xa bis. Przemalowano go i nadano mu nazwę własną "Srebrny Ptak".
W locie tym inż.Jana Suchodolskiego zastąpił mechanik Wiktor Rogalski.
Planowana trasa wiodła przez następujące lotniska:
- Warszawa
- Sliven
- Stambuł
- Aleppo
- Bagdad
- Teheran
- Herat
- Kabul
- Teheran
- Bagdad
- Kair
- Gaza/Jerozolima
- Aleppo
- Stambuł
- Lublin
- Warszawa
Start do lotu odbył się 2.października z Okęcia o godz. 05:45. Samolot od razu wleciał w mgłę, która ustąpiła dopiero w połowie drogi do Dęblina.
Poważniejszym zagrożeniem okazały się turbulencje podczas przelotu na odcinku Teheran - Herat. Zerwały się wówczas pasy bezpieczeństwa przy siedzisku mechanika. Musiał aż do lądowania w Heracie, blokować się rękoma w otwartej kabinie. W samym Heracie, załoga bardzo sobie chwaliła otwarte podejście władz.
Podczas lotu powrotnego do Kabulu, konieczne było takie prowadzenie samolotu, aby uniknąć wejścia w obszar trąby powietrznej.
Dodatkowe utrudnienia spotkały polską załogę na ok.100 km przed Stambułem. Obniżona podstawa chmur, narzuciła im przelot w wąwozie i kontynuację lotu w zastrzeżonej strefie wojskowej.
Cały lot zakończono lądowaniem w Warszawie 24.października 1932 r. Trasę o długości 14390 km pokonano w przeciągu 110 godzin lotu.
Sprawdzono w nim samolot przed znacznie bardziej wymagającym lotem do Australii.
Inne fotografie / ilustracje:
Lublin R-Xa bis, Źrodło: Andrzej GLASS, Wiesław BĄCZKOWSKI "Barwa w lotnictwie polskim. Samoloty słynnych przelotów 1925-32", WKiŁ Warszawa 1990, (Kliknij na powyższy rysunek aby obejrzeć jego powiększenie).
Lublin R-Xa bis, Źrodło: Andrzej GLASS, Wiesław BĄCZKOWSKI "Barwa w lotnictwie polskim. Samoloty słynnych przelotów 1925-32", WKiŁ Warszawa 1990, (Kliknij na powyższy rysunek aby obejrzeć jego powiększenie).
Kpt.pil.Stanisław Karpiński i obs.inż.Jan Suchodolski po locie dookoła Europy, Źrodło: Ryszard BARTEL, Jan CHOJNACKI, Tadeusz KRÓLIKIEWICZ, Adam KUROWSKI "Z historii polskiego lotnictwa wojskowego 1918-1939", WMON, Warszawa 1978, (Kliknij na powyższy rysunek aby obejrzeć jego powiększenie).
Źródła:
-
Andrzej GLASS, Wiesław BĄCZKOWSKI "Barwa w lotnictwie polskim. Samoloty słynnych przelotów 1925-32", WKiŁ Warszawa 1990
-
Mariusz Wojciech MAJEWSKI, "Przemysł lotniczy w Lublinie 1919-1939", ZP Grupa, Warszawa 2009
-
Janusz KĘDZIERSKI, "Zapomniane rekordy", WMON, Warszawa 1983
-
Ryszard BARTEL, Jan CHOJNACKI, Tadeusz KRÓLIKIEWICZ, Adam KUROWSKI "Z historii polskiego lotnictwa wojskowego 1918-1939", WMON, Warszawa 1978
|