Zych-Płodowski Zdzisław

Urodził się 16 grudnia 1892 roku na Podlasiu w Patrykszy, w powiecie Sokołowskim. Jego rodzicami byli Stanisław i Eugenia z Pieczyńskich.

Po ukończeniu ośmiu klas w gimnazjum w Sieldcach, dalszą edukację kontynuował w Szkole M.Wawelberga i S.Rotwanda w Warszawie. Ukończył ją w 1912 roku i rozpoczął studia w Ecole Superieure d'Aeronautique w Paryżu. Tam też w 1914 roku zdobył dyplom inżyniera.

Pierwszego września 1914 roku wstąpił do 1. pułku piechoty Legionów Polskich. Jeszcze tego samego roku 6. grudnia został ranny w bitwie pod Nowym Sączem. Kurację po odniesionych ranach zakończył 26 marca 1915 roku w szpitalu w Insbrucku.

Po powrocie do pierwszej linii służył w plutonie wywiadowczym 4. baterii 1. pułku artylerii Legionów Polskich. Służąc w ww. plutonie przeszedł awanse przez wszystkie stopnie podoficerskie. W listopadzie 1916 roku został awansowany na stopień chorążego wraz z przydzieleniem stanowiska dowódcy plutonu.

Pierwszego grudnia 1916 roku został przesunięty wraz z baterią do Grajewa. Stamtąd skierowano go do Oficerskiej Szkoły Artylerii w Rembertowie. Po jej ukończeniu w okresie marze - czerwiec 1917 roku przechodził przez kursy ekwitacji w Górze Kalwarii. Po ich ukończeniu przeszedł miesięczny kurs musztry pieszej w Zambrowie, który ukończył w lipcu tego samego roku.

Ukończywszy kurs musztry odebrał awans na stopień podporucznika. 20 sierpnia 1917 roku został internowany w Benjaminowie k.Zegrza. Zwolnienie z obozu internowania uzyskał 20 marca 1918 roku.

Dostał przydział na stanowisko referenta w M.S.Wewn., oraz był komendantem oddziału wywiadowczego POW na Warszawę. 13 listopada 1918 roku został przeniesiony do lotnictwa. Brał udział w obsadzaniu lotniska na Polu Mokotowskim.

1 grudnia tego samego roku po weryfikacji, został mianowany na stopień porucznika. W styczniu 1919 roku został przydział na dowódcę I. RPL (Ruchomego Parku Lotniczego).

Od lutego 1920 roku był przeniesiony na kierownika Centralnych Warsztatów Lotniczych. W związku z zapotrzebowaniem do artylerii frontowej zgłosił się ochotniczo w lipcu 1920 roku się na stanowisko pierwszego oficera 1. baterii 4. dak. Walcząc w składzie tej jednostki odznaczył się w obronie Płocka. Był odznaczony krzyżem Virtuti Militari oraz czterokrotnie Krzyżem Walecznych.

W sierpniu 1920 roku został awansowany do stopnia majora. Po powrocie z frontu został oddelegowany do Niższej Szkoły Pilotów w Bydgoszczy jako uczeń-pilot i z racji posiadanego wykształcenia technicznego jako wykładowca na kursie teoretycznym. Szkołę tę ukończył w lipcu 1921 roku.

Po ukończeniu kursu dostał awans na kierownika Wojskowej Centrali Badań Lotniczych, będąc jednocześnie na kursie w Wyższej Szkole Pilotów w Grudziądzu. Ukończył ją w listopadzie 1921 roku, uzyskując dyplom pilota.

Do roku 1926 pełnił obowiązki na stanowisku kierownika WCBL i był docentem na Politechnice Warszawskiej. W tym samym roku został awansowany na zastępcę Szefa Departamentu Lotnictwa i był w stopniu podpułkownika.

11 maja 1927 roku poniósł śmierć podczas lotu na samolocie Bleriot SPAD S.61C1 (nr 1.34, przydzielony do składu Eskadry Ćwiczebnej przy WCBL). Został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim. Pośmiertnie odznaczono go Złotym Krzyżem Zasługi.

Źródła:

• Andrzej MORGAŁA, "Samoloty wojskowe w Polsce 1924-1939", Bellona Lampart, Warszawa 2003
• Praca zbiorowa, "Ku Czci Poległych Lotników", Warszawa 1933