Lublin R-XIIID
\
\
Lublin R-XIIID
Lublin R-XIIID z 43. eskadry /4.Pułku Lotniczego, Źródło: Tadeusz KRÓLIKIEWICZ "Polski samolot i barwa", WMON, Warszawa 1990
Wersja rozwojowa samolotu Lublin R-XIIIC.
W stosunku do poprzednika silnik był osłonięty pierścieniem Townenda o dłuższej cięciwie, oraz przednią pokrywą z regulowanymi otworami chłodzącymi.
Piastę drewnianego śmigła osłonięto drewnianym kołpakiem, a umocowany w dolnej części gaźnik był obudowany wydłużoną pod kadłub osłoną.
Dwa dolne golenie podwozia miały bliżej położone punkty mocowania do kadłuba, oraz zostały osłonięte arkuszem blachy.
Grzbiet w przedniej części kadłuba miał zmieniony (większy) przekrój poprzeczny.
Na stanowisku strzelca/obserwatora zamontowano nowy typ obrotnicy. Koła podwozia głównego zostały zmienione na koła produkcji PZL z wyoblonymi tarczami. Od egzemplarza 56.172 dodano hamulce do kół, a silnik został wyposażony w kolektor spalin.
Prototyp miał numer 56.102
Samoloty w tej konfiguracji produkowano na podstawie umowy nr 112/32 i klauzuli nr 1 podpisanej 5 lutego 1934 r.
Część samolotów z tej wersji była przebudowywana na inne wersje.
Trzy egzemplarze o nr. 56.127, 56.145, 56.148 przebudowano na wersję R-XIII sztabowy.
Sześć egzemplarzy przeznaczonych do rewizyty w Moskwie w 1933 r. wyprodukowano w podwyższonym standardzie.
Jeden egzemplarz przebudowano na samolot treningowy R-XIIIt "ślepak".
Ostatnią modyfikacją było dostosowanie na początku 1938 r. jednego egzemplarza do zrzutu spadochronów ciężarowych. Możliwe było zrzucanie zasobników zaopatrzenia do 20 kg z włoskimi spadochronami Salvator, umieszczonych w specjalnych uchwytach w wyrzutnikach bombowych.
Zasobniki o wadze 10 kg były zebrane w przebudowanej do tego celu kabinie obserwatora, który je wyrzucał. Były wyposażone w spadochrony towarowe WBS. Wersja ta przeszła pomyślne próby w ITL i 6 PL.
Łącznie wyprodukowano 95 egzemplarzy (numery : 56.102 - 56.196).
Samolot Lublin R-XIIID był dwumiejscowym górnopłatem o konstrukcji mieszanej.
Kadłub kratownicowy spawany z rur stalowych, krytych płótnem, oraz blachą duralową w przedniej części kadłuba. Miał zamontowany zbiornik paliwa wyrzucany w locie.
Skrzydła drewniane dwudźwigarowe, nosek kryty sklejką, dalej płótnem. Mocowane do kadłuba piramidką i dwoma parami zastrzałów o przeroju kroplowym.
Usterzenie spawane z rur stalowych, kryte płótnem.
Podwozie stałe trójgoleniowe z płozą ogonową. W wersji o podwyższonym standardzie koła z owiewkami. Osłonięte dolne golenie podwozia.
Wyposażenie dodatkowe :
- ciężarkowy podchwytywacz meldunków
- radiostacja RKL/D
- ręczny aparat fotograficzny
Uzbrojenie :
- 1 lub 2 x 7,92 mm km Vickers F
- wieżyczka strzelecka z półobrotnikiem R-13-KZA lub SS-32bis
Załogę samolotu Lublin R-XIIID stanowili pilot i strzelec-obserwator.
Inne fotografie / ilustracje:
Lublin R-XIIID z 36. eskadry towarzyszącej / 3 PL, Źrodło: Andrzej GLASS, Krzysztof CIEŚLAK "Barwa w lotnictwie polskim", tom I, WKiŁ Warszawa 1985, (Kliknij na powyższy rysunek aby obejrzeć jego powiększenie).
Lublin R-XIIID z 36. eskadry towarzyszącej / 3 PL, Źrodło: Tadeusz KRÓLIKIEWICZ, "Polski samolot i barwa", WMON, Warszawa 1990, (Kliknij na powyższy rysunek aby obejrzeć jego powiększenie).
Lublin R-XIIID w odmianie o podwyższonym standardzie, Źrodło: Praca zbiorowa, "Ku Czci Poległych Lotników", Warszawa 1933, (Kliknij na powyższy rysunek aby obejrzeć jego powiększenie).
Silnik |
Skoda Wright J5AB (gwiazdowy) |
Moc [KM]   |
220   |
Rozpiętość [m]   |
13,20   |
Długość [m]   |
8,5   |
Wysokość [m]   |
2,80   |
Powierzchnia nośna [mkw]   |
24,5   |
Masa własna [kg]   |
912   |
Masa całkowita [kg]   |
1332   |
Prędkość maks. [km/h]   |
187   |
Prędkość wznosz. [m/s]   |
4,2   |
Pułap [m]   |
4 300   |
Zasięg [km]   |
650   |
Źródła:
-
Andrzej GLASS, "Polskie konstrukcje lotnicze, tom I", wyd. Stratus 2004
-
Tadeusz KRÓLIKIEWICZ "Polski samolot i barwa", WMON, Warszawa 1990
-
Andrzej MORGAŁA, "Samoloty wojskowe w Polsce 1924-1939", Bellona Lampart, Warszawa 2003
-
Andrzej GLASS, Krzysztof CIEŚLAK "Barwa w lotnictwie polskim", tom I, WKiŁ Warszawa 1985
-
Praca zbiorowa, "Ku Czci Poległych Lotników", Warszawa 1933
|