Historia Lotnictwa Polskiego
 
     
   
     
 
 

Boratyni - Latający smok (model)

  • Strona główna \ Samoloty i inne \ Boratyni - Latający smok (model)
  • Boratyni - Latający smok

    Boratyni - Latający Smok, rysunek z kopii traktatu,
    Źródło: Karolina TARGOSZ, "Latający smok Tita Livia Burattiniego", Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 20/2, 1975

    Model koncepcyjny ornitoptera w kształcie smoka, prawdopodobnie z napędem zegarowym synchronizującym ruch skrzydeł.

    Opracowany i zbudowany przez polskiego wynalazcę i architekta Tito Livio Boratyni (Burattini) na przełomie 1647/48 roku.

    Posiadał osiem skrzydeł. Cztery skrzydła (B) służyły do utrzymywania konstrukcji w powietrzu. Przy podnoszeniu zwężały się, a przy opadaniu rozszerzały. Główne skrzydła napędowe (A) służyły do wytwarzania ruchu poziomego i do utrzymywania konstrukcji w powietrzu. Skrzydła (C) były pomocniczymi skrzydłami napędowymi.

    Na grzbiecie była umieszczona czasza hamująca (E) rozpinana przez sprężyny przy niespodziewanym opadaniu.

    Ogon (D) odpowiadał za sterowanie w locie. Dolna część kadłuba/tułowia była przystosowana do osiadania na wodzie.

    Pierwszy lot modelu wykonano w 1648 r. w ramach pokazu przed królem polskim Władysławem IV z umieszczonym wewnątrz kotem. Przedtem

    Mechanizm napędowy uruchamiano przez pociągnięcie sznurka. Przy drugim locie na skutek zerwania sznurka model został rozbity. Pokaz lotu poprzedziła prezentacja traktatu "Latanie nie jest niemożliwe, tak jak to dotychczas powszechnie sądzono" w 1647 r. przed królem Władysławem IV.

    Na zapytania kierowane z Francji - poprzez sekretarza królowej Ludwiki Marii Pierre des Noyers - zbudował rozkładany model, który miał być sprawdzony przez paryskiego profesora matematyki Gilles Personne die Roberval. Modelem tym interesował się również Christian Huygens.

    Planowana była budowa pełnowymiarowego ornitoptera, ale pomysł zarzucono z racji odrzucenia finansowania przez polskiego króla Jana Kazimierza.

    Latający smok był ornitopterem o konstrukcji drewnianej.

    Kadłub drewniany z płóciennym poszyciem.

    Skrzydła (4 pary) ze szkieletem z fiszbinu, oraz płóciennym poszyciem.

    Usterzenie drewniane z poszyciem płóciennym - w postaci ogona.

    Podwozie klasyczne z kółkiem ogonowym, chowane w locie.

    Wyposażenie dodatkowe stanowił spadochron rozkładany sprężynami.

    Załogę ornitoptera w docelowym rozwiązaniu miały stanowić dwie osoby.

    napęd mechanizm zegarowy, wyzwalany sznurkiem
    Długość [m]
     
    1,5
     

    Źródła:

    • Karolina TARGOSZ, "Latający smok Tita Livia Burattiniego", Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 20/2, 1975
    • Praca zbiorowa, "Inżynierowie polscy w XIX i XX w." tom VII, Wydawnictwo Retro-Art, Warszawa, 2001