Lublin R-XIV

Polski samolot szkolno-akrobacyjny.

Opracowany na podstawie zapotrzebowania złożonego przez płk Jerzego Kossowskiego w 1929 r.

Podstawowe warunki techniczne wymagań zostały opracowane w ITBL i przekazane 11.lutego 1930 r.

Samolot R-XVI był rozwinięciem samolotu łącznikowego R-X.

20.lutego 1930 r. została podpisana umowa 129/29 na wyprodukowanie piętnastu seryjnych samolotów.

W stosunku do R-X, nowy samolot miał wzmocniony płat i przekonstruowany kadłub.

Prototyp oblatano 5.czerwca 1930 r. Po testach w ITBL prototyp skierowano do użytku 9.sierpnia 1930 r. W tym samym miesiącu dostarczono pierwsze pięć egzemplarzy na kurs pilotażu do 2.PL.

Podczas użytkowania ukazało się, iż użyte silniki Skoda Wright są zawodne.

Kolejne dziewięć egzemplarzy dostarczono okresie od 27.października 1930 r. do 30.kwietnia 1931 r. W stosunku do poprzedniej serii miała dodane przyrządy celownicze, fotokarabin. Miały również, wymienione amortyzatory oraz zmienione usterzenie pionowe.

Ostatni piętnasty egzemplarz o numerze 54.15, nie był skierowany do użytku. Przebudowano go i użytkowano jako drugi prototyp samolotu R-XIII.

Egzemplarz 54.11 dostał rejestracje cywilną SP-AFD, na czas rajdu do Rygi i Tallina w marcu 1931 r.

Samoloty Lublin R-IV były używane w 2.PL, LSSTB, CWPPL, Eskadrach Treningowych w pułkach lotniczych, MDL i Sztabowej Eskadrze Treningowej. Na krótki czas były używane w 121 EM, 31 EL, 56 E.Towarzyszącej, oraz na obozie Lotniczego Przysposobienia Wojskowego w Łodzi.

Jeden egzemplarz 54.7 przebudowano w 1934 r. na samolot do "ślepego" pilotażu w warsztatach parku 3.PL.

Na dzień 1.września 1939 r. na stanie polskiego lotnictwa było pięć samolotów Lublin R-XIV. Do Rumunii przeleciał tylko jeden samolot.

Samolot Lublin R-XIV był dwumiejscowym górnopłatem o konstrukcji mieszanej.

Kadłub kratownicowy spawany z rur stalowych, krytych płótnem, oraz blachą duralową w przedniej części kadłuba. Miał zamontowany zbiornik paliwa wyrzucany w locie.

Skrzydła drewniane dwudźwigarowe, kryte sklejką do przedniego dźwigara, dalej płótnem. Mocowane do kadłuba piramidką i dwoma parami zastrzałów o przeroju kroplowym.

Usterzenie spawane z rur stalowych, kryte płótnem.

Załogę samolotu Lublin R-XIV stanowili pilot-uczeń i pilot-instruktor.

Silnik	Wright J-5B (gwiazdowy)
Moc [KM]	220
Rozpiętość [m]	13,5
Długość [m]	8,2
Wysokość [m]	2,76
Powierzchnia nośna [mkw]	25,9
Masa własna [kg]	829
Masa całkowita [kg]	1135
Prędkość maks. [km/h]	180
Prędkość wznosz. [m/s]	4,3
Pułap [m]	4 500
Zasięg [km]	500

Źródła:

• Andrzej GLASS, "Polskie konstrukcje lotnicze, tom I", wyd. Stratus 2004
• Andrzej MORGAŁA, "Samoloty wojskowe w Polsce 1924-1939", Bellona Lampart, Warszawa 2003