1931 Rajd Afrykański
\
\
1931 Rajd Afrykański
Lot rajdowy do Afryki wykonywany pierwszy raz na samolocie polskiej produkcji.
Pomysł przelotu miał się wykrystalizować podczas rozmów por.Skarżyńskiego z por.inż. Markiewiczem po wyprodukowaniu samolotu PZL Ł-2.
Trasa została dobrana tak, aby przebiegała po najrzadziej uczęszczanych terenach Afryki.
Przygotowania do wykonania przelotu rozpoczęto w listopadzie 1930 r.
Dostosowano do niego egzemplarz PZL Ł-2 o nr 55.10. Decyzją dyrekcji zakładów PZL, prace nad wybranym płatowcem rozpoczęto jeszcze przed oficjalnym zatwierdzeniem trasy.
Samolot dostał rejestrację SP-AFA. Oblatano go w styczniu 1931 r.
Finansowanie pochodziło z Ministerstwa Komunikacji, Ligi Obrony Powietrznej Państwa i Departamentu Aeronautyki MSWojsk.
Całość przedsięwzięcia nie była mocno reklamowana, wręcz unikano rozgłosu w okresie przygotowań do lotu.
Planowana trasa wyglądała następująco:
- Warszawa
- Kraków
- Szeged
- Belgrad
- Ateny
- Kair
- Atbara
- Chartum
- Malakal
- Juba
- Kisumu
- Abercorn
- Elisabethville
- Luemba
- Leopoldville
- Port Gentil
- Douala
- Bonny
- Lagos
- Abidjan
- Bamako
- Dakar
- Port Etienne
- Juba Casablanca
- Alicante
- Perpignan
- Bordeaux
- Paryż
- Berlin
- Poznań
- Warszawa
Długość trasy wynosiła 25 770 km.
Start wyznaczono na 1 lutego 1931 r. o godz. 8:30.
Wystartowano bez opóźnień, ale mgła w Krakowie wymusiła postój.
Po przymusowym lądowaniu w Gyoma, okazało się że konieczna jest wymiana zbiornika oleju. Sprowadzono go możliwie najszybciej z Warszawy.
Po tej wymianie lot kontynuowano bez przeszkód, aż do etapu Kair-Atbara-Chartum. Na tym odcinku konieczny był trzytygodniowy postój spowodowany urwaniem się tłoka w silniku.
Podczas próby nadania telegramu do Warszawy, okazało się iż większym problemem może być urzędnik pocztowy w Atbara, który stwarzał problemy z nadaniem telegramu do Polski.
Opisane wyżej trzy tygodnie opóźnienia spowodowały także konieczność dalszego kontynuowania lotu w porze deszczów podzwrotnikowych.
W Lagos por.Stanisław Skarżyński ukończył swe lądowanie na plaży zalewanej przez oceaniczne fale. Płatowiec został uratowany dzięki pomocy ludności lokalnej, która uczestniczyła w szybkim przemieszczeniu płatowca z plaży.
Dodatkowym ryzykownym elementem na trasie były przeloty nad terenami wojowniczo nastawionej lokalnej ludności. Przykładem tego było ostrzelanie podczas lotu nad stepami kontrolowanymi przez Maurów, po starcie z Cap Juba.
W Chateau Creyssac podjęto ryzykowne lądowanie mając uszkodzony tłok silnika. Po lądowaniu okazało się, że konieczny jednak będzie kolejny remont silnika.
Pomimo wymienionych trudności lot doprowadzono do końca i wylądowano w Warszawie 5 maja 1931 r.
Przebyto następującą trasę:
- Warszawa
- Kraków
- Gyoma
- Szeged
- Belgrad
- Skopije
- Larissa
- Ateny
- Matruch
- Kair
- Atbara
- Chartum
- Malakal
- Juba
- Kisumu
- Abercorn
- Elisabethville
- Luemba
- Leopoldville
- Port Gentil
- Douala
- Bonny
- Lagos
- Abidjan
- Bamako
- Dakar
- Port Etienne
- Villa Cisneros
- Juba
- Agadir
- Casablanca
- Alicante
- Perpignan
- Chateau Creyssac
- Bordeaux
- Paryż
- Berlin
- Poznań
- Warszawa
Samolot po przejściu przeglądu był używany w polskim lotnictwie sportowym.
Cały przelot potraktowano jako przełamanie złej passy, jaka spotykała polskie załogi podczas prób przelotów rekordowych od 1928 r.
Udane zakończenie przelotu wykorzystano także w celu popularyzacji lotnictwa w Polsce.
Fotografie / ilustracje:
PZL Ł-2 na krakowskim lotnisku, Źrodło: Ryszard BARTEL, Jan CHOJNACKI, Tadeusz KRÓLIKIEWICZ, Adam KUROWSKI "Z historii polskiego lotnictwa wojskowego 1918-1939", WMON, Warszawa 1978, (Kliknij na powyższy rysunek aby obejrzeć jego powiększenie).
PZL Ł-2 na chwilę przed odlotem z Warszawy, Źrodło: Wiesław SCHIER "Wielkie pionierskie przeloty lotnicze: samoloty w historii i miniaturze", WKiŁ, Warszawa 1982, (Kliknij na powyższy rysunek aby obejrzeć jego powiększenie).
PZL Ł-2, prawa burta, Źrodło: Wiesław SCHIER "Wielkie pionierskie przeloty lotnicze: samoloty w historii i miniaturze", WKiŁ, Warszawa 1982, (Kliknij na powyższy rysunek aby obejrzeć jego powiększenie).
PZL Ł-2, malowanie i oznakowanie w dniu odlotu, Źrodło: Andrzej GLASS, Wiesław BĄCZKOWSKI "Barwa w lotnictwie polskim. Samoloty słynnych przelotów 1925-32", WKiŁ Warszawa 1990, (Kliknij na powyższy rysunek aby obejrzeć jego powiększenie).
Źródła:
-
Ryszard BARTEL, Jan CHOJNACKI, Tadeusz KRÓLIKIEWICZ, Adam KUROWSKI "Z historii polskiego lotnictwa wojskowego 1918-1939", WMON, Warszawa 1978
-
Andrzej GLASS, Wiesław BĄCZKOWSKI "Barwa w lotnictwie polskim. Samoloty słynnych przelotów 1925-32", WKiŁ, Warszawa 1990
-
Janusz KĘDZIERSKI, "Zapomniane rekordy", WMON, Warszawa 1983
-
Wiesław SCHIER "Wielkie pionierskie przeloty lotnicze: samoloty w historii i miniaturze", WKiŁ, Warszawa 1982
|