Tański Lotnia

W roku 1893 polski malarz Czesław Tański bazując na swych obserwacjach lotu ptaków i owadów zbudował model z napędem gumowym.

W następnym roku rozpoczął budowę szybowca zainspirowany informacjami na temat prób wykonywanych przez Adlera i Lilienthala. Wg ówczesnej nomenklatury nazwał swój szybowiec "aparatem", "lotnią", lub "skrzydłowcem". Dopiero w późniejszym czasie szybowiec ten zaczęto nazywać "Lotnia".

Początkowe próby wykonywane w lecie w 1895 roku nie pozwoliły konstruktorowi na wykonanie lotu. Sama "Lotnia" miała być w tym czasie kilkarotnie uszkodzona.

Na przełomie lat 1895/96 napisał do Lilienthala list zawierający prośbę o fachową poradę. W odpowiedzi otrzymał informację o periodyku w których opublikowano wyniki prac Lilienthala. Z braku dostępu do wskazanego czasopisma nie mógł zapoznać się z danymi artykułami.

W zimie 1895/96 powstała II wersja "Lotni" która była Lotnią w wersji I z dodanym usterzeniem ogonowym.

Dopiero na tak zmodyfikowanym szybowcu konstruktor wykonywał bardzo krótkie skoki choć nie można ich było nazwać lotami. Po przekonstruowaniu "Lotni" II (m. in. zwiększeniu powierzchni nośnej) konstruktor wykonał w czerwcu 1896 roku kilkunastometrowy skok.

Do wykonywania prób Tański wykorzystywał też rusztowanie o wysokości ok. 3,5 metra.

Planował też wykonanie "Lotni" z napędem (mięśniolot), ale po tym projekcie pozostaly tylko rysunki i model "Lotni" w układzie kaczki. Prawdopodobnie mięśniolot ten nie wzniósł by się w powietrze.

Natomiast sama "Lotnia" z 1896 roku została umieszczona w Muzeum Przemysłu i Techniki w Warszawie przy ulicy Tamka. Została zniszczona we wrześniu 1939 roku .

Był to pierwszy polski szybowiec, na którym wykonano udane choć stosunkowo krótkie loty (współczene próbom dokonywanym przez Lilienthala i kilkunastu innych pilotów amatorów).

W uznaniu zasług za pionierskie próby w szybownictwie Aeroklub PRL ustanowił w 1956 roku medal im. Czesława Tańskiego przyznawany za najwyższe polskie osiągnięcia w szybownictwie.

Szybowiec Lotnia miał konstrukcję drewnianą, krytą gazą jedwabną podklejoną papierem. Była to konstrukcja w układzie zastrzałowego "latającego skrzydła".

Inne fotografie / ilustracje:

Wersja	I	III
Rozpiętość [m]	8,6 - 10,0	10,8 - 11,0
Długość [m]	2,2 - 3,2	3,6 - 3,8
Powierzchnia nośna [mkw]	7	12
Masa własna [kg]	15 - 18	20 - 25
Masa całkowita [kg]	75 - 80	80 - 90
Obciąż. pow. skrzydeł [kg/mkw]	11,5	7,0
Doskonałość [-]		ok. 4
Opadanie min. [m/s]		ok. 2
Prędkość lotu [km/h]		ok. 32

Źródła:

• Andrzej GLASS "Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939", WKiŁ, Warszawa 1977
• Andrzej GLASS "Polskie skrzydła", Interpress, Warszawa 1984
• Andrzej GLASS, Krzysztof CIEŚLAK "Barwa w lotnictwie polskim", tom I, WKiŁ 1985
• Jerzy R. KONIECZNY "Kronika lotnictwa polskiego 1241-1945", WKiŁ, Warszawa 1984