Strona modelarska Pawła Piwońskiego - Galerie - N1K2-J Kawanishi "Shiden Kai" (George), skala 1:72

N1K2-J Kawanishi Shiden Kai (George), Hasegawa, skala 1:72

Historia samolotu

Historia tego samolotu wywodzi się z narodzin hydroplanu myśliwskiego N1K1 Kyofu, którego konstrukcja stanowiła bazę wyjściową do opracowania Shidena (nazwa w tłum. na jęz. polski: "Fioletowa Błyskawica").

Shiden w swej pierwonej wersji został wyposażony w silnik o większej mocy (w stosunku do Kyofu), oraz w najdłuższe podwozie jakie do tej pory było stosowane w samolotach myśliwskich. Samo podwozie z racji swej niespotykanej dotąd długości, posiadało dość specyficzny mechanizm chowania i wypuszczania. Otóż podczas chowania goleń podwozia redukowała swoją długość, po czym dopiero wtedy mogła się zmieścić we wnęce podwozia.

Nauralnie przyczyną zastosowania takiego, a nie innego powozia było użycie śmigła o średnicy 3,3 metra oraz zastosowanie układu średniopłata.

Już 27 grudnia 1942 roku wykonano pierwszy oblot prototypu Shidena. Podczas prób samolot oceniono bardzo pozytywnie. Pilotaż samolotu był bardzo przyjemny, a jego charakterystki lotne były co najmniej tak dobre jak u myśliwców Zero.

Jednakże oprócz pochwał zwrócono także uwagę na mankamenty pracy silnika Nakajima Homare i słabą widoczność z kabiny podczas lądowania i kołowania. Decydenci marynarki japońskiej oczywiście negatywnie ocenili samolot pomimo posiadania przez niego lepszych osiągów niż Zero Typ 52. Jednakże sytuacja na Pacyfiku wymusiła na nich wprowadzenie do służby tego nowego myśliwca z racji wejścia do akcji nowych typów samolotów amrykańskich: F6F Hellcat i F4U Corsair.

Na podstawie opinii pilotów frontowych modyfikowano dalej konstrukcję Shidena N1K1-J Typ 11, produkując kolejne odmiany:

Shiden N1K1-J Ko Typ 11,
Shiden N1K1-J Otsu Typ 11,
Shiden N1K1-J Hei Typ 11.

W celu zredukowania zbyt długiego podwozia przekonstruowano kadłub samolotu i zamocowano skrzydła w dolnej cześci kadłuba.

Nową wersję samolotu produkowano Shiden Kai N1K2-J Typ 21. Samolot uzyskał bardzo pochlebne opinie pilotów i został wprowadzony do użytku jako podstawowy myśliwiec korpusów lotnictwa japońskiej marynarki.

Oprócz wymienionej wersji podstawowej zaplanowano także produkcję wersji treningowej Shiden Kai Rensen N1K2-K.

Jednym z pilotów którzy latali na tym typie samolotu był m.in. porucznik (w języku japońskim Chu-i) Naoshi Kanno.

W Akademii Marynarki którą ukończył w grudniu 1941 roku był uznawany za czołowego asa. Swoje szkolenie myśliwskie ukończył we wrześniu 1943 roku i został skierowany do 343 grupy myśliwskiej (w języku japońskim Kokutai). Po rozformowaniu tej jednostki (z powodu wysokich strat) przeniesiono go 306 dywizjonu (w języku japońskim Hikotai) 201 Kokutai i dopiero tam rozpoczął swą karierę myśliwca.

Wsławił się tam umiejętnym acz ryzykownym taranowaniem bombowców B-24 Liberator nad wyspą Yap. Dzięki swym wysokim umiejętnościom ratował w takich walkach zwykle swój samolot i przy okazji swe życie, ale niewielu potrafiło użyć jego ryzykownych metod walki.

Kiedy w październiku 1944 roku zaczęto tworzyć na Filipinach specjalne jednostki szturmowe kamikaze, Kanno ubiegał się o dowództwo pierwszej z tych jednostek. Naturalnie z powodu posiadania przez niego wysokich umiejętności nie pozwolono mu walczyć w jednostkach tego rodzaju.

Po ponownym zreorganizowaniu 343 Kokutai, porucznik Kanno został dowódcą 301 Hikotai.Pierwszy chrzest bojowy jego Hikotai odbył się 19 marca 1945 roku. Wtedy też został zestrzelony podczas zbierania swych podwładnych po porannych walkach jakie toczyli tego dnia. Zdążył się wtedy uratować skokiem ze spadochronem. Wylądował wówczas w polu starego rolnika, który próbował podejść do niego z widłami. Staruszek zrezygnował z tego zamiaru słysząc stek przekleństw japońskich skierowanych w jego stronę. Tego samego dnia Kanno dotarł do jednostki i dalej uczestniczył w walkach.

Swą ostatnią misję odbył 1 sierpnia 1945 roku. Podczas jej wykonywania nastąpiła eksplozja uzbrojenia w skrzydle jego samolotu robiąc dużą dziurę w płacie. Naturalnie z tak poważnym uszkodzeniem samolot praktycznie nie był zdatny do prowadzenia walki i jeden z jego podwładnych zaoferował się z eskortowaniem uszkodzonej maszyny Kanno. Ten dwukrotnie odmówił przyjęcia oferty po czym wręcz odpędził swego podwładnego. Ten odleciał będąc ostatnią osobą która widziała porucznika Naoshi Kanno.

Jeśli chodzi o model to zakupiłem szeroko dostępny zestaw Hasegawy Shidena Kai N1K2-J Typ 21 w skali 1:72.

Po przejrzeniu dostępnych mi materiałów źródłowych wybrałem malowanie kpt. Kanno (proponowane także w zestawie).

Zdjęcie i rysunek są zaprezentowane poniżej.

Do opracowania powyższej minimonografii skorzystałem z książki Krystiana Koseskiego pt. "Kawanishi N1K1/N2k2-J", wydanej w Warszawie w wydawnictwie Suisei.

Opis modelu

Elementy modelu są wykonane techniką wtryskową. Wszystkie części znajdują się na dwóch wypraskach z jasnoszarego plastyku. Kalkomanie są nieco przyżółcone (chyba z racji długiego leżakowania w magazynach).

Części mają wgłębne linie podziału blach. Całość in box zapowiada się całkiem przyjemnie.

Na pierwszy numer poszło wnętrze kabiny. Uproszczony fotel pomalowałem na kolor srebrny. Resztę elementów czyli burty, podłogę, oraz fragmenty owrężenia szkieletu zostały pomalowane lakierem o kolorze zbliżonym do używanego w tamtym czasie w Japonii specjalnego lakieru zabezpieczającego przed korozją - Aodake Iro.

Tablica przyrządów została pomalowana na kolor czarny, i po wyschnięciu emalii nakleiłem na nią kalkomanie z imitacją przyrządów pokładowych.

Po zakończeniu zabawy z kabiną pilota zabrałem się za obróbkę modułu silnika składającego się raptem z trzech elementów. Wnętrze okapotowania oraz podstawę silnika pomalowałem na kolor Aodake Iro , choć co niektóre źródła mówią o kolorze naturalnego metalu. Cylindry silnika pomalowałem na kolor Gun Metal i po wyschnięciu farby przetarłem je suchym pędzlem na srebrno. W ten sposób silnik nabrał trochę trójwymiarowości. W tym czasie jak schnął silnik wraz z okapotowaniem, ja zabrałem się za obróbkę i malowanie reduktora obrotów. Ten podzespół pomalowałem całkowicie na srebrno, a imitacje przewodów zaznaczyłem czarnym lakierem.

Po zakończeniu prac nad modułami silnika i wnętrza kabiny zabrałem się za sklejenie połówek kadłuba. I tu niestety zaczęły się pierwsze schody. Otóż okazało się że o ile o góry kadłub jest dobrze spasowany to dolne krawędzie nie schodzą się tak jak powinny i jedna połówka kadłuba różni się w przekroju od drugiej na ok. 0,5 mm. Po wyschnięciu kleju wkleiłem o wnętrza tablicę przyrządów oraz resztę detali kabiny włącznie z podłogą. Szlifowanie miejsca sklejenia dolnej części kadłuba poszło mi całkiem gładko, ale jak się później okazało nie była to ostatnia korekta tej spoiny.

Skrzydła i ich montaż nie nastręczały mi problemów. Co prawda prymitywne wnęki podwozia usłyszałyby pewnie krytykę bardziej doświadczonych modelarzy, ale w tym wypadku zignorowałem ten punkt krytyki decydując się na wykonanie modelu jedynie z zestawu.

Kiedy wyschnął klej w skrzydłach, przeszlifowałem miejsca spoin i zacząłem przymierzać cały zespół skrzydeł do sklejonego kadłuba. Tutaj spotkała mnie następna przykra niespodzianka. Okazało się że przejście skrzydło kadłub ma 0,5 mm szczeliny pomiędzy górnym poszyciem skrzydła a poszyciem kadłuba. Naturalnie wypełniłem te szczeliny płytkami plastykowymi o odpowiedniej grubości i po obróbce spoiny pokryłem ją dodatkowo szpachlą w płynie MrSurfacer o gradacji 500. Po jej wyschnięciu przepolerowałem już tylko miejsce przejścia skrzydło kadłub za pomocą papieru gazetowego (np. z Gazety Wyborczej).

Drugim problemem w spasowaniu skrzydeł z kadłubem była różnica wysokości pomiędzy centropłatem a dolną częścią kadłuba. Wymagało to dodatkowego "zebrania" plastyku z dolnej części kadłuba na wysokość ok. 0,6 mm. Zostało to zrobione ale niestety po tym zabiegu plastyk miał grubość rzędu 0,1 - 0,15 mm i był bardzo łamliwy w pocienionych miejscach.

Po tym wszystkim zabrałem się wreszcie za ostateczne przepolerowanie (naturalnie Gazetą ... "codzienną") całości powierzchni i zamontowałem silnik wraz z okapotowaniem. Tutaj także spędziłem trochę czasu nad szpachlowaniem i polerowaniem, ale generalnie efekt końcowy był dość przyzwoity i mogłem zabrać się za malowanie modelu.

Przede wszystkim zacząłem od malowania wnęk podwozia. Po ich zamaskowaniu pokryłem dolne i część bocznych powierzchni lakierem Japanese Imperial Navy Grey firmy Model Master. Górne i resztę bocznych powierzchni pomalowałem lakierem Japanese Imperial Navy Green tej samej firmy. Naturalnie przed malowaniem górnych powierzchni przykleiłem do modelu osłonę kabiny i zamaskowałem ją przed pomalowaniem niepotrzebnych powierzchni.

Kiedy schnął kadłub zabrałem się za montaż i malowanie podwozia, śmigła oraz dodatkowego zbiornika paliwa. Z tymi podzespołami nie miałem jakichkolwiek problemów więc i całość prac poszła mi zdecydowanie szybciej niż z kadłubem i skrzydłami.

Po wyschnięciu lakieru zielonego namalowałem dodatkowo żółte pasy na krawędziach natarcia i pokryłem model warstwą błyszczącego lakieru akrylowego. Na niego nałożone zostały kalki oraz przybrudzenia i obdrapania (techniką "suchego pędzla"). Po czym po wyschnięciu wszystkich tych preparatów model pokryty został ostatnią warstwą bezbarwnego lakieru matowego.

Przed montażem podwozia i śmigła dokleiłem do modelu własnoręcznie wykonane elementy antenowe i zacząłem składać wszystko w jedną całość. Po czym zostawiłem model do wyschnięcia kleju na ok. 1 dzień.