|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dokumentacja | Narzędzia | Techniki | Galerie | Projekty | Nowości | Linki | Prawa autorskie | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ŁaGG-3 4. seria, Zvezda, skala 1:144
Historia samolotuPoczątki prac nad ŁaGG-3 datuje się na 1938 rok, w zespole złożonym z konstruktorów Gorbunowa i Ławoczkina. Samolot z racji oszczędności miał być w założeniach ekonomiczny (czyli tani) w produkcji i z tej racji podstawowym materiałem do jego produkcji było dobrane odpowiednio spreparowane niepalne drewno, znane w polskich publikacjach czasem jako "drewno delta". Podstawowymi wymogami jakie stawiano przed konstruktorami to :
Ostatecznie projekt wstępny samolotu zespół złożony już z trzech konstruktorów przedstawił na początku 1939 roku. Już 1 września 1939 dano zezwolenie na kontynuację prac i jednocześnie na powstanie biura konstrukcyjnego OKB 301, którego głównym konstruktorem z racji obejmowania wcześniej wysokiego stanowiska został Gorbunow. Samolot nazwano I-301, a w części dokumentów występował on też pod kryptonimem "Obiekt K". Makieta I-301 powstała już 18 września 1939 roku, a 19 stycznia 1940 roku zatwierdzono drugi wariant projektu - po wniesieniu poprawek do wcześniejszej wersji. Jednocześnie dano pozwolenie na budowę prototypu. Maszyna prototypowa była gotowa już na początku marca 1940 roku. 19 marca 1940 roku wykonano pierwsze kołowania, a 25 marca pierwszy lot. Badania państwowe (z wynikiem negatywnym) I-301 zakończono 27 czerwca 1940 roku. Jednakże miesiąc wcześniej - 26 maja - podjęto już decyzję o wprowadzeniu do produkcji w zakładach nr 23 w Leningradzie. Powodem do podjęcia takiej decyzji, pomimo trwających prób państwowych, było polepszenie osiągów w stosunku maszyn do używanych standardowo w tamtym czasie w pułkach lotniczych. Planowano otworzyć produkcję seryjną już 9 grudnia 1940 roku w zakładach nr 21, 23 i 31. Jednakże uruchomienie w terminie przebiegało z opóźnieniami. Odczuwano braki w dostawach uzbrojenia i zamiast planowanego działka MP-6 (którego nie skierowano do produkcji) montowano zamiast tego km-y BS kal. 12,7 mm. Wzrost masy w stosunku do prototypu, po wprowadzaniu poprawek po próbach państwowych odbił się na osiągach, co spowodowało wdrażanie dodatkowego programu obniżania masy własnej płatowca. Zmiany wprowadzano bezpośrednio na linie produkcyjne i z tej racji samoloty te nie miały zaznaczonych odmian. Odmiany te określano od numeru produkowanej serii (czyli kolejnego zamówienia) w której wprowadzano konkretne poprawki. Z racji dużej ilości poprawek ograniczę się tylko do tych, które dotyczą tylko wersji budowanego modelu w stosunku do wersji podstawowej z serii 1. 3. seria produkcyjna nie miała już montowanych km-ów BS, zamiast tego było montowane działo SzWAK kal.20 mm. 4. seria miała wyższy, a co za tym idzie smuklejszy masz antenowy, zmieniony kształt blach za wylotamni spalin, oraz brak zwenętrznego wyważenia masowego w dolnej części steru kierunku. Ostatecznie w 1941 roku produkcję ŁaGG-3 uruchomiono w zakładach nr 21 w Gorki, nr 31 w Taganrogu, nr 165 w Rostowie oraz nr 153 w Nowosybirsku, gdzie zakłady nr 21 w Gorki były tzw. "zakładami wiodącymi" (czyli był to główny zakład produkcyjny samolotu ŁaGG-3 w roku 1941). Produkcję samolotu ŁaGG-3 zakończono w 1943 roku, kontynuując tę linię rozwojową płatowców, w postaci bardzo udanych samolotów myśliwskich typu Ła-5 i Ła-7.
Pierwszy egzemplarz w siłach lotniczych FinladiiW lutym 1942 roku, radziecki ŁaGG-3 4 serii produkcyjnej wylądował na brzuchu w okolicach Aunus. Miał numer kodowy "29" namalowany na stateczniku pionowym. Samolot ten zabrano z miejsca przymusowego lądowania w dniu 20 maja 1942 roku i przewieziono do składu przy zakładach naprawczych w Tampere. 23 września tego samego roku przydzielono go 32. LeLv, oraz nadano mu numer rejestracyjny "LG-1". Był to pierwszy samolot typu ŁaGG-3 w siłacha powietrznych Finlandii. We wrześniu 1943 roku samolot był jeszcze używany w bazie w Utti. Maszyna ta była przypisana do chor. V.Ikonen - który używał jej najczęściej. 32. LeLv przeniesiono później do Nurmoila na przesmyku Karelskim jako część 1. Pułku Lotniczego. Intencją dowództwa wojsk lotniczych w Finlandii było użycie tej maszyny do przechwytywania i zwalczania radzieckich samolotów Petlakow Pe-2, często naruszających przestrzeń powietrzną Finlandii. Co najciekawsze - ani razu nie udało się zestrzelić Pe-2 na tym typie samolotu w Fińskich Siłach Powietrznych. Pierwszy lot bojowy na samolocie "LG-1" wykonano 23 marca 1943 roku na przechwycenie Pe-2. Radzieckiego samolotu nie udało się dogonić, a fiński pilot musiał zawrócić do bazy. Loty w pojedynkę poza jednym wyjątkiem były standardem, pomimo tego że z biegiem czasu do sił powietrznych Finlandii dołączyły dwa dalsze egzemplarze ŁaGG-3. Owym wyjątkiem był lot patrolowy w dniu 27 października 1943 roku wykonywany w parze z "LG-3". Nawiązano wówczas walkę z pojednyńczym Pe-2 ochranianym przez dwa samoloty MiG-3. Żadna ze stron nie odnotowała jednak strat. 4 listopada 1943 porucznik S.Alapuro wylądował w okolicach Nurmoila ze schowanym podwoziem, na skutek własnej omyłki. Samolot skierowano do remontu, a pilot wyszedł z wypadku bez szwanku. 16 lutego 1944 roku zestrzelono na tym samolocie jeden radziecki samolot ŁaGG-3. "LG-1" pilotował wówczas chor. E.Koskinen (z 32. LeLv) i nawiązał walkę z parą dwóch ŁaGG-3 eskortujących pojedyńczego Pe-2. 4 września 1944 roku przyniósł podpisanie rozejmu między ZSRR a Finlandią. 23 stycznia wykonano na tym samolocie ostatni lot. Ostatecznie w fińskim lotnictwie wylatano na nim 67 godzin i 55 minut. 1 kwietnia 1945 roku zamalowano oznaczenia z fińskimi swastykami, nanosząc na nie nowe oznaczenia lotnictwa fińskiego - biało-niebiesko-białe okręgi. Ostatecznie samolot przekazano do kasacji. Użyte materiały źródłowe:
Opis budowy modeluBudowę modelu rozpocząłem od wstępnego spasowania kadłuba i skrzydeł, oraz od obrobienia detali podwozia i dużych kanałów wlewowych stosunkowo delikatnego śmigła. Nadlewki szlifowałem wodnym papierem ściernym o gradacji 400-500, a polerowałem papierem o gradacji 1000, oraz ostatecznie kawałkiem filcowej wkładki do butów.
Po sklejeniu kadłuba ze skrzydłami pomalowałem na srebrny kolor "wnętrze" kabinki, tak aby nie raziło po wklejeniu oszklenia.
Otwór na stojak w dolnej części centropłata wypełniłem kawałkiem doszlifowanego plastiku z ramki innego modelu. Wraz ze śladem po wypychaczu zalałem te dwa detale kroplą kleju cyjanoakrylowego. Po wyschnięciu kleju przeszlifowałem i wypolerowałem.
Następnie przykleiłem oszklenie i wypełniłem ubytki pomiędzy kadłubem, a przeźroczystym elementem szpachlą Gunze Sangyo o gradacji 1000. Nadmiar szpachli zebrałem zamoczonym w zmywaczu do farb akrylowych Wamod wacikiem higienicznym na szpatułce. Po tym wszystkim zebrałem zamaskowałem przeźroczyste powierzchnie taśmą maskującą firmy Tamiya.
Już po przyklejeniu stateczników poziomych, które wymagały raptem małej regulacji w przycięciu schowanych w kadłubie kostek ustalających, zauważyłem pod światło duże jamy skurczowe na kadłubie. Postanowiłem to zaszpachlować i wypolerować. Zrobiłem to i wyszło to nie najgorzej. Jednakże czynność tę lepiej jest wykonać przed sklejeniem kadłuba ze skrzydłami - czyli na samym początku.
Dalej było już tylko dorobienie luf km-ów kadłubowych - ciut za dużych, ale mniejsze byłyby praktycznie niewidoczne. Model był sklejony - pozostało malowanie.
Malunki rozpocząłem od pokrycia żółtą farbą wszystkich powierzchni, które tego wymagały. Po wyschnięciu zamaskowałem owe powierzchnie (końcówki skrzydeł na dolnych powierzchniach, część nosowa kadłuba, pas wokół części ogonowej) i pomalowałem dolne powierzchnie na kolor niebieski.
Dalej było kolejne maskowanie powierzchni dolnych, i malowanie górnych na kolor, zielony i po dalszym maskowaniu na kolor czarny. Można powiedzieć, że płatowiec był pomalowany, ale roboty szczególnie przy maskowaniu powierzchni górnych i było sporo. W międzyczasie pomalowane zostało śmigło. Po tym wszystkim, pomalowałem całość powierzchni bezbarwnym lakierem akrylowym błyszczącym.
W następnym etapie pomalowałem detale podwozia, oraz rury wydechowe.
Pozostało nałożenie kalkomanii. Zrezygnowałem z kalkomanii znaków fińskich z zestawu Fairy Kikaku ze względu na zbyt duży raster. Dobrałem jedynie i tak mało dokładnie zrobione litery kodowe. Znaki rozpoznawcze podebrałem z zestawu Kami de Koro Koro. Kalkomanie były lekko łamliwe, i straciłem dwa hakaristi (fińskie swastyki), ale efekt końcowy był nie najgorszy. Ostatecznie po nałożeniu kalkomanii położyłem drugą i ostatnią warstwę bezbarwnego lakieru błyszczącego.
Brudzenie wykonałem za pomocą sproszkowanej pasteli, oraz ołówka miękkiego. Sproszkowaną pastelę nakładałem wg. opisanego już sposobu (Malowanie zabrudzeń, cz.2 ), a ołówkiem delikatnie zaznaczyłem ew. ślady po chodzeniu po skrzydle.
Podwozie weszło w przeznaczone otwory bez problemów i pozostało w ustalonej pozycji. Jedyne co dodałem jeszcze do modelu to druty anteny, oraz popychacze hydrauliczne do otwierania i chowania podwozia.
Ostanim krokiem było przygotowanie podstawki i przyklejenie modelu do niej. Prace były zakończone.
PodsumowanieModel składa się dosłownie z kilku części. Może go złożyć małe sześcioletnie dziecko. Specyficzny miękki plastik raczej nie jest łatwy w obróbce, ale dla ambitnych i zaciętych osób jest to możliwe. Fakturę nielicznych detali jest dobrze wykonana. Jednakże duże nadlewki w połączeniu z miękkim plastikiem powodują, że przeróbki tego zestawu nie są tak przyjemne jak przy przyzwoitej jakości polistyrenie. Pod kątem merytorycznym, model można bez większych przeróbek zrobić z zestawu tylko w formie odpowiadającej produkcji z serii 1. Brak jest dodatkowego kadłubowego km. 12,7 mm. Jeżeli chcemy przerobić ten model do standardu 4. serii powinno się zmienić kształt blach za wylotami spalin, oraz usunąć dolne wyważenie masowe na sterze kierunku. Dodatkowej korekty wymaga również masz antenowy, który w 4. serii był wg planów wyższy i smuklejszy. Oczywiście dorobienie dodatkowego wylotu km na kadłubie też byłoby wymagane, choć ze względu na jakość materiału użytego do przez producenta nie zachęca to do wykonania tej przeróbki. Lakiery
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 11.03.2012 © Modelarstwo PawłaP |
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)