Modelarstwo Pawła Piwońskiego
 
     
  Dokumentacja | Narzędzia | Techniki | Galerie | Projekty | Nowości | Linki | Prawa autorskie

 
     
   
 
 
     
 

Mosonmagyarovar AD.2013

Podczas wyjazdów modelarskich zdarza się zwiedzić miejsca z ciekawą historią.

Mosonmagyarovar było jednym z takich miejsc.

W trakcie przerw w zwiedzaniu pawilonów wystawienniczych na konkursie modelarskim, zobaczyłem niedaleko uniwersytetu małą bramę przy rzeczce z wbudowaną tablicą zapisaną po łacinie ...

"... aaa, to byli tu starożytni Rzymianie" -> ... i pojawił się wątek poszukania choć odrobiny wiedzy, o tymże miasteczku.

Mosonmagyarovar

Obóz Ad Flexum ze starożytną drogą komunikacyjną na tle obecnych granic Mosonmagyarovar
na podstawie: Visy Zsolt, "Der pannonische Limes in Ungarn", wydawnictwo Corvina, Budapeszt 1985
(kliknij w mapę aby uzyskać powiększenie)

Wedle części przewodników w I.w ne. stała tu twierdza rzymska. Nazywano ją Ad Flexum i stanowiła ona jeden z elementów dozoru granicy prowincji Rzymu opartej na Dunaju.

Niektóre źródła podają, że rzymskie legiony pod wodzą Tyberiusza walczyły o te tereny w latach 9-5 r. p.n.e. Było to w czasach panowania Oktawiana Augusta.

Mosonmagyarovar

Położenie Ad Flexum (zazn. na czerwono) na tle pozostałych rzymskich miejsc obronnych na linii Dunaju
na podstawie: Visy Zsolt, "Der pannonische Limes in Ungarn", wydawnictwo Corvina, Budapeszt 1985
(kliknij w mapę aby uzyskać powiększenie)

Około 6 r. n.e. lokalne plemiona rozpoczęły walki o odzyskanie niezależności. Do ich tłumienia zostały wysłane: XX Legion Valeria i XIV Legion Gemina Martia. XX Legion Valeria powstał on z połączenia dwóch legionów. Pierwszy powstał z zaciągu zorganizowanego przez Pompejusza w 84 r. p.n.e. jako XX Legion. Drugi uworzył Juliusz Cezar w 49 r. p.n.e. jako Legion Valeria.

W latach 31-30 p.n.e. Oktawian August nadał mu numer XX.

XIV Legion Gemina Martia był zaciągnięty przez Juliusza Cezara w 58 r. p.n.e. Nazwa "Gemina Martia" prawdopodobnie pochodzi z połączenia z Legionem Martia.

Mosonmagyarovar

Brama wjazdowa do zamku, zbudowanego na terenach rzymskiego obozu

zdjęcie: © Paweł Piwoński 2013

Za właściwą postawę tych legionów podczas tłumienia buntu, Oktawian August przyznał im w 9 r. n.e. dodatkowy tytuł Victrix. Od tego roku figurowały one w spisach jak XX Legion Valeria Victrix i XIV Legion Gemina Martia Victrix.

Tytuły Martia i Victrix wyszły z użycia w I w. n.e.

Mosonmagyarovar

Korytarz bramny z tablicą łacińską

zdjęcie: © Paweł Piwoński 2013

Po zdławieniu buntu Panończyków, region ten został na stałe przyłączony do terytoriów Imperium Rzymskiego. W 9 r. n.e. za porządek w Panonii odpowiadał Germanik.

W roku 67 n.e. (pod koniec panowania Nerona) prawdopodobnie stacjonował tu XIII Legion Gemina. Kwatera główna tego legionu mieściła się w okolicach dzisiejszego Budapesztu. Został on założony w 58 r. p.n.e. przez Juliusza Cezara. Nazwę "Gemina" dostał od Oktawiana Augusta w latach 31-30 p.n.e., po dołączeniu do jego składu jednego z rozwiązanych legionów.

W późnym okresie Cesarstwa Rzymskiego (po 200 r. n.e.), Panonię podzielono na dwa regiony : Noricum-Panonia i Panonia II.

Podczas najazdów tureckich, miasto to było niejednokrotnie palone. Oczywiście odnotowywano to skrzętnie w ówczesnych kronikach.

Mosonmagyarovar

Tablica łacińska

zdjęcie: © Paweł Piwoński 2013

Obecnie nad całym miasteczkiem góruje dwupiętrowy zamek, z cztereme narożnymi wieżami. Zachowano w stanie pierwotnym sale i korytarze, a także pomieszczenia dla straży pożarnej znajdujące się przy bramie wjazdowej.

Na chwilę obecną znajduje się tu Wyższa Szkoła Rolnicza w randze uniwersytetu. Jej rodowód wywodzi się z założonej w 1818 r. Akademii Rolniczej.

Minione dzieje miasta odzwierciedlają pozostałe kamienice z XVII w. Specjaliści od architektury opisują ich styl jako prowincjonalny barok.

Wśród starych domów warto ponoć odwiedzić Hotel pod Czarnym Orłem. W XVII w. była tu ponoć gospoda i piwiarnia.

A zaczęło się od prostej łacińskiej tablicy ... ;-)

Mosonmagyarovar   Mosonmagyarovar

Dziedziniec zamkowy i fragmenty jego zabudowy

zdjęcie: © Paweł Piwoński 2013

Materiały źródłowe:

  • Connolly Peter, "Greece and Rome at War", Greenhill Books, London 1998
  • Gazda Daniel, "Armie świata antycznego. Cesarstwo Rzymskie i barbarzyńcy", Wydawnictwo Bellona, Warszawa 2007
  • dr.Gyula Nemeth, "Przewodnik po Węgrzech", Wydawnictwo Corvina Kiado, Budapeszt 1979
  • Dando-Collins Stephen, "Machina do zabijania. XIV Legion Nerona", Wydawnictwo Bellona, Warszawa 2008
  • Visy Zsolt, "Der pannonische Limes in Ungarn", wydawnictwo Corvina, Budapeszt 1985

Tekst i zdjęcia: Paweł Piwoński

 
     
 
 
     
  13.05.2018 © Modelarstwo PawłaP